Dat het eten van minder vlees beter is voor je gezondheid, voor het milieu en voor dierenwelzijn, is tegenwoordig een gegeven. Vlees bevat wel degelijk nuttige voedingsstoffen, zoals eiwitten, B-vitamines en ijzer, en kan bijdragen aan een gezond voedingspatroon, maar over het algemeen eten wij mensen meer vlees dan daadwerkelijk nodig is voor onze eiwitbehoefte. Het eten van veel bewerkt vlees en rood vlees verhoogt het risico op diverse ziekten, zoals beroertes, darmkanker en longkanker. Door vlees vaker te vervangen door peulvruchten, noten of ei verlaag je het risico op deze verschillende ziekten.
Daarnaast leidt het eten van minder vlees ook tot een verlaging van de uitstoot van broeikasgassen, waardoor je het milieu minder belast met jouw voedingspatroon. De productie van voedsel is namelijk verantwoordelijk voor 20 tot 35 procent van de uitstoot van alle broeikasgassen, en meer dan de helft daarvan is afkomstig van de productie van vlees en zuivel. De impact van vlees op het milieu is zo groot omdat er veel land, water en voer nodig is voor het houden van vee. Daarnaast moet veevoer worden verbouwd en vervoerd, en zorgen de dieren zelf voor veel uitstoot middels boeren, scheten en mest. De impact van peulvruchten, noten en ei daarentegen ligt veel lager, waarbij de klimaatbelasting van peulvruchten zelfs twintig keer lager ligt dan de belasting van rundvlees.
Wegens bovengenoemde gezondheids- en milieuredenen adviseren veel voedingssites om de consumptie van vlees te minderen. Om de belangrijkste voedingsstoffen alsnog binnen te krijgen, wordt aangeraden om vleesvervangers op te nemen in je dagelijkse voedingspatroon. Bij vleesvervangers kun je denken aan peulvruchten, noten, eieren en producten op basis van soja (tofu of tempeh), maar ook aan kant-en-klare vleesvervangers zoals vegetarische burgers, groenteburgers of vegetarisch gehakt. Maar waar moet je op letten bij de voedingswaarden van deze vleesvervangers, hoe ontcijfer je de lastige ingrediënten op een verpakking en bepaal je of een vleesvervanger een gezonde of ongezonde toevoeging is aan je dagelijkse voedingspatroon? Wij hebben voor je uitgezocht hoe het zit, zodat jij een bewuste keuze kunt maken!
Vegetarisch vlees gezond?
Het minderen van vlees is goed voor je eigen gezondheid én voor het milieu. Maar vlees levert wel degelijk gezonde en essentiële voedingsstoffen zoals eiwitten, ijzer en verschillende vitamines. Wanneer je dus op zoek gaat naar een gezonde vleesvervanger, kun je letten op het eiwitgehalte, ijzergehalte en het vitamine B12-gehalte dat de vleesvervanger bevat.
Vleesvervangers als bron van eiwit
Eiwitten vormen een belangrijke bouwstof en energieleverancier voor je lichaam, welke bestaan uit aminozuren. Sommige aminozuren kan je lichaam zelf aanmaken, maar er zijn ook een aantal essentiële aminozuren die je enkel via voeding kunt binnenkrijgen. Eiwitten vind je veelal in dierlijke producten, zoals vlees, vis, zuivel en eieren, maar ook plantaardige producten kunnen een bron van eiwit zijn, zoals peulvruchten en noten. Wanneer je op zoek bent naar kant-en-klare vleesvervangers die veel eiwitten bevatten, kun je het beste kiezen voor vleesvervangers op basis van soja. Vleesvervangers op basis van groenten daarentegen bevatten veel minder eiwitten.
Vleesvervangers als bron van ijzer
Ook ijzer is een belangrijk mineraal, wat je lichaam onder andere nodig heeft om zuurstof te kunnen vervoeren in je bloed. IJzer komt zowel in vlees, eieren als in plantaardige producten voor, maar ijzer uit vlees wordt makkelijker opgenomen door je lichaam dan ijzer uit plantaardige bronnen. Daarom wordt ijzer vaak toegevoegd aan vleesvervangers, en het is dan ook belangrijk om hier op te letten om een risico op ijzertekort te voorkomen.
B12 is een belangrijke vitamine die je lichaam nodig heeft voor een goed werkend zenuwstelsel en om rode bloedcellen aan te maken. Vitamine B12 komt echter vrijwel alleen voor in dierlijke producten zoals vlees, zuivel, eieren en vis. De vitamine wordt daarom vaak toegevoegd aan vleesvervangers, en met name voor veganisten is het van belang om te letten op deze voedingswaarde.
Wanneer wordt gekeken naar voedingswaarden in vleesvervangers, vormen de meeste vleesvervangers een goed alternatief voor vleesproducten. Vleesvervangers bevatten vaak veel eiwitten (met name de vleesvervangers op basis van soja), en ook de belangrijkste vitaminen en mineralen worden veelal toegevoegd. Wel is het belangrijk om te blijven letten op de inname van de juiste voedingsstoffen.
Vegetarisch vlees ongezond?
Het minderen van vlees is zonder twijfel beter voor het milieu en voor je eigen gezondheid, maar dat betekent niet dat het enkel consumeren van vegetarisch vlees dé gezonde oplossing is. Er zijn een aantal zaken die belangrijk zijn om mee te nemen in je keuze voor de beste vleesvervanger. Zo bevatten vleesvervangers vaak veel van de essentiële voedingsstoffen, waaronder eiwit, ijzer en vitamine B12, maar deze stoffen worden minder goed opgenomen door je lichaam wanneer ze in plantaardige producten zitten ten opzichte van vleesproducten. Daarnaast bevatten vleesvervangers vaak te weinig van deze stoffen. Zo bevatten kaasschnitzels bijvoorbeeld geen ijzer, en groenteburgers bevatten nauwelijks eiwit.
Lees het etiket dus goed door om te beoordelen of de vleesvervanger in kwestie een gezonde keuze is. Daarbij is het ook belangrijk om te letten op de hoeveelheid zout die wordt toegevoegd aan vleesvervangers. Om vleesvervangers op smaak te brengen, wordt er namelijk vaak veel zout aan toegevoegd, wat kan resulteren in een te hoge zoutinname. Overdrijf dus niet in jouw consumptie van vegetarisch vlees en blijf variëren; veel essentiële voedingsstoffen kun je ook binnenkrijgen middels peulvruchten, noten en eieren.
