Tapioca, ook wel cassavemeel of maniok genoemd, is een zetmeelrijk ingrediënt dat van de cassavewortel wordt vervaardigd. Deze groeit in tropische gebieden. In de Aziatische keuken is het gebruik van tapioca al langer bekend, maar nu verovert het ook langzaamaan het westen. Het wordt net als maïzena gebruikte om te binden, maar je kunt het ook inzetten om glutenvrij te bakken. Behalve glutenvrij is tapioca ook plantaardig, wat het een geliefd bindmiddel voor vleesvervangers maakt. Alhoewel tapioca zelf geen smaak heeft, lijkt onderzoek wel uit te wijzen dat het diverse gezondheidsvoordelen heeft. Zo zou het bijvoorbeeld je spijsvertering verbeteren.
Een 100% plantaardig bindmiddel
Het veelzijdige karakter van tapioca wordt is door vegetariërs en veganisten inmiddels omarmd. Wil je zelf vleesvervangers maken, dan kan tapioca daarin prima dienstdoen als bindmiddel. Het fungeert dus niet als vleesvervanger op zich, maar is een bestanddeel daarvan. Voor sommigen is dit wat verwarrend; tapioca gebruikt men namelijk ook voor veel verschillende voedingsmiddelen die per definitie niet vegetarisch of veganistisch zijn, waaronder hamburgers. Echter is tapioca zelf 100% plantaardig.
Een ideale optie voor veganisten
Maak je zelf vegetarische burgers, dan voeg je daaraan bindmiddel toe om de textuur en het vochtgehalte te verbeteren, de vorm beter te kunnen behouden en te voorkomen dat de burgers doorweekt raken. Alhoewel eieren effectief zijn en veelvuldig als bindmiddel worden ingezet, zijn deze geschikt voor vegetariërs en niet voor veganisten. Plantaardige alternatieven zijn broodkruimels, havermout, gemalen lijnzaad en dus ook tapioca. Tapioca is bijna puur zetmeel en heeft zodoende een zeer beperkte voedingswaarde. Het voegt dus niets anders dan binding toe aan je vleesvervanger.
Tapioca in een vleesvervanger: een voorbeeldrecept
Als basis voor vleesvervangers heb je de keuze uit tal van voedingsmiddelen. Niet zelden wordt de keuze voor kikkererwten gemaakt. Heerlijk voedzaam en niet bewerkt zoals de vleesvervangers die je in de schappen van de supermarkt treft. Voor 4 kikkererwtenburgers heb je niets meer nodig dan 250 gram gekookte en uitgelekte kikkererwten, een beetje sesamolie, twee tot drie eetlepels gedroogde kruiden naar keuze en vier tot vijf flinke eetlepels tapiocameel. Wanneer je alle ingrediënten goed samenkneedt, merk je dat er vanzelf een stevige massa ontstaat. Is deze nog te smeuïg, dan voeg je extra tapiocameel aan je vleesvervanger toe.
Tapioca vermengen met warme ingrediënten voor het beste resultaat
Natuurlijk is tapiocameel ook voor linzenburgers te gebruiken. Op internet zijn er tal van recepten te vinden. Je kunt zelf experimenteren met de kruiden en kruidenmixen die je lekker vindt. Tapiocameel doet zijn werk als bindmiddel overigens extra goed wanneer je het in de nog warme linzenpuree (of kikkererwtenpuree) verwerkt. Zo zijn je vleesvervangers nog makkelijker te vormen en wordt het risico dat ze tijdens het bakken uit elkaar vallen, aanzienlijk kleiner.
Is tapioca gezonder dan andere meelsoorten?
Nee. Tapiocameel is niet per definitie gezonder dan andere meelsoorten en ook niet gezonder dan havermout. Wanneer je het als bindmiddel in je vleesvervanger gebruikt, houd er dan rekening mee dat het ook zeer zetmeelrijk is. Net als suiker bevat zetmeel 4 calorieën per gram. We kunnen niet stellen dat tapioca een dikmaker is, maar wanneer je op de lijn let, is het belangrijk je van deze eigenschap bewust te zijn.
Biologische tapioca
Wil jij er zeker van zijn dat jouw vleesvervangers optimaal zijn en zo veel mogelijk uit kwalitatief hoogwaardige ingrediënten bestaan? Kies dan voor biologisch tapiocameel, dat op andere wijze wordt geproduceerd dan de niet-biologische variant. Alhoewel de prijs van biologisch tapiocameel beduidend hoger ligt, ligt zijn voedingswaarde dat ook. Bovendien wordt er bij de vervaardiging geen gebruik gemaakt van chemische middelen. Biologische tapioca vind je probleemloos in een biowinkel en is ook online goed verkrijgbaar.
De verschillende vormen tapioca
Tapioca is verkrijgbaar in verschillende vormen: meel, vlokken en bolletjes (ook wel tapiocaparels genoemd!). Het is je inmiddels duidelijk geworden dat je de meelvorm gebruikt om vleesvervangers te maken. Vlokken en bolletjes gebruikt men vooral om vloeibare voedingsmiddelen, zoals soep en pap, dikker te laten worden. Ook kun je de balletjes gebruiken voor een pudding. En wellicht ken je ze ook van de bubble tea. Vind je in de winkel geen tapiocameel voor het maken van je vleesvervanger, kies dan niet voor een van de andere vormen, maar zoek elders om het meel te verkrijgen.
Een ideaal bestanddeel voor vleesvervangers
Tapioca heeft geen uitgesproken smaak, maar kan wel hartig worden genoemd. Hierdoor past het ook het beste in hartige gerechten, zoals vleesvervangers. Bovendien zorgt het ervoor dat deze luchtiger worden. Voor het sponseffect hoef je dus niet te vrezen. Je hebt maar weinig nodig voor de gewenste binding. Voorkom dat je te veel gebruikt, want dan krijgen je vleesvervangers juist weer een wat te droge structuur.